آیا سیستم تهویه مطبوع شما عملکرد ضعیفی دارد؟ یکی از دلایل رایج این مشکل، تجمع هوا در داخل هواساز است. هواگیری هواساز فرآیندی ضروری برای بهبود عملکرد و افزایش طول عمر دستگاه است. در این مقاله، نحوه هواگیری هواساز را بهصورت گامبهگام توضیح میدهیم و نکات کلیدی برای نگهداری هواساز را ارائه میکنیم.
هواساز چیست و چرا نیاز به هواگیری دارد؟
هواساز (Air Handling Unit) دستگاهی است که در سیستمهای تهویه مطبوع برای تنظیم دما، رطوبت و کیفیت هوای محیط استفاده میشود. این دستگاه شامل اجزایی مانند فن، کویل سرد و گرم هواساز، فیلترها و کانالهای هوا است.
با گذشت زمان، هوای محبوس در لولهها و کویلهای دستگاه هواساز میتواند جریان آب یا مبرد را مختل کند و باعث کاهش راندمان سیستم شود. هواگیری دستگاه هواساز به حذف این هوای اضافی کمک میکند و عملکرد بهینه را تضمین میکند.
همچنین بخوانید: هواساز صنعتی چیست
مزایای هواگیری هواساز
هواگیری دستگاه هواساز فواید متعددی دارد، از جمله:
- افزایش راندمان سیستم تهویه مطبوع.
- کاهش مصرف انرژی و هزینههای عملیاتی.
- افزایش طول عمر هواساز.
- بهبود کیفیت هوای محیط.
از کجا بفهمیم هواساز نیاز به هواگیری دارد؟
قبل از شروع فرآیند هواگیری، باید مطمئن شوید که دستگاه شما نیاز به این کار دارد. برخی از نشانههای رایج عبارتاند از:
- کاهش جریان هوای خروجی از هواساز.
- صداهای غیرعادی مانند حباب یا قلقل در داخل لولهها.
- گرمایش یا سرمایش ناکافی در محیط.
- افزایش مصرف انرژی سیستم تهویه.
- نوسانات دمایی غیرعادی در فضا.
اگر این علائم را مشاهده کردید، وقت آن است که برای هواگیری دستگاه هواساز اقدام کنید.
روشهای هواگیری هواساز

هواگیری هواساز با روشهای دستی، اتوماتیک و پمپ خلأ انجام میشود که هر کدام بسته به نوع دستگاه و نیازهای پروژه مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب به پیچیدگی سیستم و منابع موجود بستگی دارد.
در ادامه روشهای مختلف هواگیری هواساز را بهصورت جامع بررسی میکنیم:
۱. هواگیری دستی هواساز
هواگیری دستی یکی از متداولترین روشها برای حذف هوای محبوس در دستگاه هواساز است. این روش معمولاً توسط افراد آشنا با سیستم یا تکنسینها انجام میشود و به ابزارهای سادهای نیاز دارد.
مراحل هواگیری دستی:
- قطع برق دستگاه: برای ایمنی، ابتدا دستگاه هواساز را خاموش کنید و مطمئن شوید که فنها و پمپها متوقف شدهاند.
- شناسایی شیر هواگیری: شیرهای هواگیری معمولاً در بالاترین نقاط لولهها یا کویلهای دستگاه قرار دارند. دفترچه راهنمای دستگاه را چک کنید.
- آمادهسازی: ظرفی را زیر شیر قرار دهید تا مایعات نشتی جمع شوند.
- باز کردن شیر: با آچار یا پیچگوشتی، شیر را بهآرامی باز کنید تا هوا همراه با حباب خارج شود.
- بستن شیر: وقتی جریان مایع بدون حباب شد، شیر را ببندید.
- کنترل نشتی: محل شیر را برای نشتی بررسی کنید.
- راهاندازی سیستم: دستگاه را روشن کرده و عملکرد آن را ارزیابی کنید.
مزایا:
- نیاز به ابزارهای ارزان و در دسترس.
- قابل استفاده برای اکثر دستگاههای هواساز.
معایب:
- نیاز به دقت برای جلوگیری از آسیب به سیستم.
- ممکن است برای سیستمهای بزرگ زمانبر باشد.
۲. هواگیری اتوماتیک هواساز
دستگاههای هواساز مدرن ممکن است مجهز به شیرهای هواگیری اتوماتیک باشند که بدون نیاز به دخالت انسانی، هوای محبوس را تخلیه میکنند. این شیرها معمولاً در نقاط حساس سیستم نصب میشوند.
نحوه کار:
شیرهای اتوماتیک با مکانیزم شناوری کار میکنند. وقتی هوا در سیستم جمع میشود، شناور پایین میآید و دریچه باز میشود تا هوا خارج شود. پس از تخلیه هوا، مایع شناور را بالا برده و دریچه بسته میشود.
مراحل:
- کنترل شیرها: مطمئن شوید شیرهای اتوماتیک بهدرستی نصب شدهاند.
- آزمایش عملکرد: سیستم را روشن کنید تا شیرها هوای محبوس را تخلیه کنند.
- بازرسی منظم: هر ۳ تا ۶ ماه شیرها را بررسی کنید تا از سالم بودن آنها مطمئن شوید.
- تعویض شیر معیوب: در صورت خرابی، شیر را جایگزین کنید.
مزایا:
- عملکرد خودکار و کاهش نیاز به نیروی انسانی.
- مناسب برای سیستمهای پیچیده.
معایب:
- هزینه نصب و نگهداری بالاتر.
- نیاز به بررسی دورهای برای جلوگیری از گرفتگی.
۳. هواگیری هواساز با پمپ خلأ
در سیستمهای صنعتی یا پیشرفته، از پمپ خلأ برای هواگیری هواساز استفاده میشود. این روش برای حذف کامل هوا قبل از راهاندازی اولیه یا پس از تعمیرات بزرگ مناسب است.
نحوه انجام:
- اتصال پمپ: پمپ خلأ را به نقاط تعیینشده (نزدیک کویلها یا مخزن) وصل کنید.
- تخلیه هوا: پمپ را روشن کنید تا هوای داخل سیستم خارج شود.
- پر کردن سیستم: پس از تخلیه هوا، سیستم را با مایع مناسب پر کنید.
- تست نهایی: دستگاه را روشن کرده و عملکرد آن را بررسی کنید.
مزایا:
- حذف کامل هوای محبوس در سیستمهای بزرگ.
- مناسب برای پروژههای صنعتی.
معایب:
- نیاز به تجهیزات گرانقیمت.
- نیاز به تخصص بالا.
نکات ضروری برای هواگیری هواساز

برای انجام صحیح هواگیری، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- ایمنی را رعایت کنید و برق دستگاه را قطع کنید.
- از ابزار مناسب استفاده کنید تا به قطعات دستگاه آسیب نرسد.
- در صورت عدم تجربه، با تکنسین مشورت کنید.
- سیستم را بهصورت دورهای بررسی کنید تا از تجمع دوباره هوا جلوگیری شود.
با انجام منظم هواگیری، میتوانید عملکرد دستگاه هواساز را بهبود داده و هزینههای نگهداری را کاهش دهید.
ابزارهای مورد نیاز برای هواگیری هواساز
برای انجام هواگیری به ابزارهای زیر نیاز دارید:
- آچار مناسب برای باز کردن شیرهای هواگیری.
- ظرف برای جمعآوری آب یا مایع نشتی.
- پیچگوشتی (در صورت نیاز برای باز کردن پنلها).
- دستمال یا پارچه برای تمیز کردن نشتیها.
- دفترچه راهنمای هواساز برای شناسایی شیرهای هواگیری.
مراحل نحوه هواگیری هواساز
برای هواگیری دستگاه هواساز، این مراحل را بهدقت دنبال کنید:
- خاموش کردن سیستم: ابتدا هواساز را خاموش کنید و مطمئن شوید که پمپها و فنها غیرفعال هستند تا ایمنی حفظ شود.
- یافتن شیر هواگیری: شیرهای هواگیری معمولاً در بالاترین نقطه کویلها یا لولههای دستگاه هواساز قرار دارند. دفترچه راهنما را بررسی کنید.
- آمادهسازی محیط: یک ظرف زیر شیر هواگیری قرار دهید تا مایعات نشتی جمعآوری شوند.
- باز کردن شیر هواگیری: با استفاده از آچار یا پیچگوشتی، شیر را بهآرامی باز کنید تا هوای محبوس خارج شود. ممکن است ابتدا حبابهای هوا و سپس جریان آب یا مبرد خارج شود.
- بستن شیر: هنگامی که جریان مایع بدون حباب شد، شیر را محکم ببندید.
- بررسی نشتی: مطمئن شوید که هیچ نشتی در محل شیر وجود ندارد.
- راهاندازی مجدد: هواساز را روشن کنید و عملکرد آن را بررسی کنید.
نکات مهم در هواگیری دستگاه هواساز
برای اطمینان از موفقیت فرآیند هواگیری، به این نکات توجه کنید:
- همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید و از قطع برق دستگاه مطمئن شوید.
- اگر تجربه کافی ندارید، از یک تکنسین متخصص برای هواگیری هواساز کمک بگیرید.
- بهطور دورهای (هر ۶ ماه یکبار) وضعیت دستگاه هواساز را بررسی کنید.
- فیلترهای هوا را بهصورت منظم تمیز یا تعویض کنید تا از ورود ذرات به سیستم جلوگیری شود.
نتیجهگیری
هواگیری هواساز یکی از اقدامات ضروری برای نگهداری هواساز و بهبود عملکرد سیستم تهویه مطبوع است. با دنبال کردن مراحل ذکرشده و رعایت نکات ایمنی، میتوانید از تجمع هوا در دستگاه جلوگیری کرده و راندمان آن را افزایش دهید.
اگر با دستگاه هواساز خود مشکلاتی مانند کاهش جریان هوا یا صداهای غیرعادی مواجه هستید، همین امروز برای هواگیری اقدام کنید یا با یک تکنسین حرفهای مشورت کنید.
همچنین بخوانید: تنظیمات هواساز برای تابستان
سوالات متداول درباره هواگیری هواساز
بهطور کلی، توصیه میشود هر ۶ ماه یکبار یا در صورت مشاهده علائم مانند کاهش جریان هوا، هواگیری انجام شود.
اگر با ساختار دستگاه آشنا باشید، میتوانید خودتان این کار را انجام دهید. اما برای اطمینان، بهتر است از یک تکنسین کمک بگیرید.
تجمع هوا میتواند باعث کاهش راندمان، افزایش مصرف انرژی، و حتی خرابی اجزای دستگاه هواساز شود.
بله، هواگیری دستگاه هواساز با بهبود جریان مایعات، مصرف انرژی را کاهش میدهد.
هزینه بسته به منطقه و پیچیدگی کار متفاوت است، اما معمولاً بین ۵۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان متغیر است.